Het is moeilijk om een lapje grond te vinden in het midden van de zee dat kan een verhaal kan vertellen dat zowel rijk als gekweld is. De eerste notities over het eiland Elba dateren uit verafgelegen eeuw waar geschiedenis en legende hand in hand gaan. Bewoond sinds de bronstijd, werd het eiland dikwijls bezocht door de oudere Mediterrane volkeren: door de Grieken, de Etrusken, de Liguriërs, de Romeinen en verder in de Moderne Tijd naar onze tijd door de Saracenen, de Pisanen, de Barbaren, de Medici en de Europese dominanten.
Het lot van Elba is steeds bepaald door twee factoren: haar strategische positie aan de Tyrreense zee en haar rijkheid aan mineralen in de ondergrond, naast haar schoonheid en haar voortreffelijk klimaat. Hier meerde Jason aan, de sporen volgend naar het Gulden Vlies, en tot vandaag de dag prijkt te midden van het schild van de stad Portoferraio het Argonauten schip. Voor de Etrusken was de ondergrond een belangrijke bron van rijkdom en het Elbaanse ijzer de fundering van een bloeiende beschaving. De Romeinen waardeerden Elba voor haar ijzer, maar ook voor haar genezende modders, als getuige één van de twee rijke patriciërs villa, gelokaliseerd op het eiland, waarvan de resten nog te vinden zijn in de omgeving van de hedendaagse thermaalbaden.
De Middeleeuwen zien de dominantie van de Pisanen, waarvan nog enige belangrijke en suggestieve constructies voor de verdediging van het grondgebied zijn overgebleven, die getuigen van de belangrijke strategische positie van het eiland. Vervolgens de familie Appiani en Cosimo de’ Medici die op de resten van de Romeinse Fabricia, zijn eigen “Cosmopolo” construeerde (vandaag Portoferraio) omringd door kolossale muren die de inwoners redde van de invasie van de piraten.
De Spanjaarden installeerden zich aan Porto Azzurro en ook zij legden de hand aan de verdediging van hun territorium met een imponerend bouwwerk, het fort van San Giacomo, dat ook nog vandaag, penitentiaire inrichting geworden, het behaaglijke landschap domineert. Maar Elba interesseerde ook de Engelsen, de Duitsen en de Fransen, die zich tartten met diplomatie en wapens om haar te veroveren.
Maar het werd de korte ballingschap van Napoleon, die hier 10 maanden verbleef vóór zijn laatste avontuur van de 100 dagen, dat dit eiland lanceerde op het wereldtoneel. Bonaparte liet een veelbeduidende vingerafdruk in dit, zijn minuscuul koninkrijk (inderdaad, hij werd heerser over dit eiland en niet enkel gevangene zoals op Sint-Helena).
Elba is rijk aan getuigenissen van haar getormenteerde verleden: archeologische vondsten, militaire constructies, de Napoleaanse residenties en vervolgens, in zee langs de” kusten, de vele vondsten van de schepen die de wijn van Elba transporteerden naar de meest belangrijke Mediterrane centra. Ze biedt dus interessante studies aan geschiedkundigen en archeologen, en aan allen die houden van het rondsnuffelen tussen belangrijke getuigenissen van het verleden.